Моравський орел

Знак Моравії. Моравський орел
Деталі

Мора́вський оре́л (нім. Mährischer Adler), або Мора́вська орли́ця (чеськ. Moravská orlice) — срібний орел із золотим озброєнням, покритий червоними квадратами, на лазуровому тлі. Герб і гербова фігура моравських маркграфів, Моравії, один із символів Чехії. Відомий з ХІІ ст., з печатки Оттокара II. Барви знані з Манеського кодексу. Часто зображався у золотій короні. У геральдичній традиції Габсбургів малювався золотим: актом від 7 грудня 1462 року Фрідріх ІІІ змінив срібну барву орла на золоту. 1920 року орлу повернуто первісну срібну барву й поміщено на герб Чехословаччини. Використовувався на емблемі чехословацьких легіонів (1914—1918), Богемсько-Моравського протекторату (1939—1945). Фігурує на великому державному гербі Чехії. Складова гербі чеських земель і міст у Моравії.

Галерея

Середньовіччя. Модерн

• 
  Моравська марка
  ХІІІ ст.
• 
  Манеський кодекс
  1340
• 
  Моравія
  1462
• 
  Моравія
  1671
• 
  Моравська марка
  ХІХ ст.
• 
  Чеські землі
  ХІХ ст.

Новітня доба

• 
  Австро-Угорщина, середній герб
  1867–1915
• 
  Австро-Угорщина, великий герб
  1915—1918
• 
  Чехословацький легіон
  1914—1918
• 
  Чехословаччина
  1918—39, 1945—60
• 
  Протекторат, більший герб
  1939—1945
• 
  Судетський округ
  1940–45
• 
  Чехія, великий герб
  1990—92
• 
  Чехія, великий герб
  від 1993

Бібліографія

• Ladislav Baletka, Jiří Louda. Znaky měst Severomoravského Kraje. Profil, Ostrava 1980.
• ANIŠOVÁ, Jana; JANIŠ, Dalibor. Moravská zemská zřízení a kodifikace zemského práva ve střední Evropě v 16. a na začátku 17. století. Praha: Scriptorium, 2016. 480 s. S. 11. (česky)
• KARPÍŠKOVÁ, Lucie. Proces tvorby krajských znaků. Brno: [s.n.], 2008. 170 s. Dostupné online. (česky)
• KOUDELKA, Zdeněk. Znaky a vlajky Moravy a Slezska. In: Sborník z konference MORAVA 1918. Ostrava: KEY Publishing, 2019.
• PÍCHA, František. K 550 letům erbovní listiny císaře Fridricha III. pro moravské stavy. Genealogické a heraldické informace 2012: Moravská genealogická a heraldická společnost, o. s. 2013. Brno: 2013, roč. 17 (32), s. 60-80.
• PÍCHA, František. Poznámky k historii moravského zemského znaku v 1. polovině 19. století. Genealogické a heraldické informace 2013: Moravská genealogická a heraldická společnost, z. s. 2014. Brno: 2014, roč. 18 (33), s. 67-83.
• SEDLÁČEK, Pavel. Symboly republiky. = Symbols of The Czech Republic. Praha: Úřad vlády České republiky, 2007. 41 s
• SEDLÁČEK, Pavel. Česká panovnická a státní symbolika. Vývoj od středověku do současnosti. Výstava Státního ústředního archivu v Praze. = Czech Souvereings' and State's Symbols. Their Evolution from Middle Ages up to the Present. Exhibition of the Central State Archives in Prague. Praha: Státní ústřední archiv v Praze. [Ed.]: Gregorovičová, Eva, 2002. 149 s.
• VALECKÝ, Štěpán. Erb českých králů: zobrazování českého znaku v době Přemyslovců a Lucemburků. Praha: NLN - Nakladatelství Lidové noviny, 2018. 171 s.
• BÍLÝ, Jiří. Moravská orlice, symbol panovníka, země a národa. In: Moravský národní kongres. Moravský historický sborník. Brno: Moravský národní kongres, 2006. Kapitola Vznik znaku moravských markrabat, Šachování orlice moravských markrabat, s. 266-287.